خسته است از بیهودگیِ امور، خسته است از عملی‌نشدن‌های هرآن‌چه که می‌باید عملی شود، خسته است از غیرقابل‌تحقق‌بودن‌های مکرر، خسته است از جهانی که بسیاری چیزهای باب‌میل‌اش را غیرقابل‌تحقق می‌‌سازد، جهانی که آن‌چیزی که از برای‌اش تعریف کرده‌بودند نیست، ازاین‌رو برای آن‌که روزنه‌ای از نیستی در دل هستن-در-جهان‌اش بیافریند، برای آن‌که فارغ شود از هرآن‌چه هستن-در-جهان برای‌اش به همراه داشته، Nessun Dorma – ساخته‌ی پوچینی – را پخش می‌کند و هم‌چون «رند نشسته‌برزمینِ» خیام، به همه‌چیز «نه» می‌گوید.

*********************

Nessun Dorma آریایی از اپرای مشهور پوچینی – Turandot – از زیباترین موسیقی‌هایی است که شنیده‌ام و حقا که بهترین تعبیری از آن می‌توانم به دست داد همین تعبیر است.

در ادامه بر طبق سلیقه‌ی شخصی 6 تا از بهترین اجراهای نسون دورما – Nessun Dorma – را به‌همراه رتبه‌ی 1 تا 6 خواهم آورد.

رتبه‌ی 6 = نسون دورما با اجرای ماریو لنزا

اجرایی عالی با صدای فوق‌العاده‌ی ماریو لنزا

رتبه‌ی 5= نسون دورما با صدای آندریا بوچلی

این نسخه مربوط به سال 2012 است، اما مشهورترین اجرای بوچلی در سال 2016 در ورزشگاه لسترسیتی صورت گرفته‌است.

رتبه‌ی 4 = نسون دورما با صدای انریکو کاروسو

این نسخه قدیمی‌ترین نسخه‌ی نسون دورما در این نوشتار است. انریکو کاروسو عمده‌ی کارهای‌اش مربوط به دو دهه‌ی نخست قرن بیستم اند – یعنی پیش از جنگ‌های جهانی اول و دوم.

رتبه‌ی 3= Nessun Dorma با صدای پلاسیدو دومینگو

صدای شفاف و واضح دومینگو همراه با نسون دورمای افسانه‌ای، تلفیقی فوق‌العاده و شنیدنی شده‌است:

رتبه‌ی 2= Nessun Dorma با صدای لوچیانو پاواروتی

نسون دورما را نخستین بار بی‌بی‌سی به میان عامه‌ی مردم آورد، به میان کسانی که عمده‌‌شان موسیقی‌های پاپ گوش می‌دهند و نه اپرا، آن هم با پخش اجرای پاواروتی از نسون دورما در جام جهانی 1990.

پاواروتی در جام جهانی 1990 – به همراه گروه سه‌تنور – اجرایی فوق‌العاده از نسون دورما داشت و بسیاری از مردم کشورهای مختلف جهان که منتظر برگزاری فوتبال بودند را با نفوذ خاص موسیقی اپرا به قلب آدمی آشنا کرد. البته نسخه‌ی زیر هم نسخه‌ای‌ست برای زمانی که پاواروتی در گروع سه‌تنور بود، اما مربوط به جام جهانی 1990 نیست.

رتبه‌ی اول = نسون دورما با صدای جادویی فرانکو کورلی

اگر قرار بود صرفاً از یک نفر به‌سبب اجرا و انتشار هنر-اش تشکر کنم، آن کَس بدون تردید فرانکو کورلی است. صدای جادویی فرانکو کورلی جذاب‌ترین صدایی است که در تمامی عمر-ام گوش داده‌ام. دو تا از اجراهای برتر نسون دورما با صدای کورلی را در زیر بشنوید:

اپرای Nessun Dorma در مورد چیست؟

Nessun Dorma نام کل اپرا نیست بل یک آریا از اپرایی بزرگ به نام Turandot است، اثری از پوچینیِ ایتالیایی.

قصه‌ی این اپرا پیرامون شهریاری ناشناخته با نام Calaf است که در یک نگاه عاشق پرنسسی زیبا لیکن مغرور به نام Turandot می‌شود. اما خبر بد این است که بر طبق قانون سلطنتی، هرآن‌کس که بخواهد با پرنسس ازدواج کند، می‌باید سه معما را به‌درستی پاسخ دهد، درصورتی‌که موفق به این کار نشود کشته می‌شود.

Calaf باوجودی‌که مخالفت پدر و خدمت‌گزار-اش را می‌بیند، مصمم است که این چالش را طی کند و به معشوق‌اش برسد. او موفق به گذر از چالش می‌شود و انتظار دارد که معشوق را به‌دست آوَرَد. باوجودی‌که او توانسته سه معما را حل کند و حتی موجبات خوشحالی پدر پرنسس را فراهم سازد، پرنسس از ازدواج با او امتناع می‌کند و می‌گوید او غریبه است و حتی نام‌اش را نمی‌داند.

در این بین، Calaf با پرنسس بازی می‌کند. او می‌گوید اگر پرنسس بتواند قبل از سحر نام او را حدس بزند او با کمال میل می‌میرد، لیکن اگر نتوانَد باید ازدواج کنند. پرنسس می‌پذیرد و به همگان می‌گوید تازمانی‌که او نام شهریار را پیدا نکرده، هیچ‌کس حق ندارد بخوابد. درواقع او خواهان کمکِ دیگران به او برای کشف نام خواستگار است، این‌جاست که خواستگار به ایتالیایی می‌خوانَد: نسون دورما یعنی هیچ‌کس نمی‌خوابد!

متن اپرای Nessun Dorma به ایتالیایی

Nessun dorma! Nessun dorma!

Tu pure, o, Principessa,

nella tua fredda stanza,

guardi le stelle

che tremano d’amore

e di speranza.

Ma il mio mistero è chiuso in me,

il nome mio nessun saprà!

No, no, sulla tua bocca lo dirò

quando la luce splenderà!

Ed il mio bacio scioglierà il silenzio

che ti fa mia!

(Il nome suo nessun saprà!…

e noi dovrem, ahime, morir!)

Dilegua, o notte!

Tramontate, stelle!

Tramontate, stelle!

All’alba vincerò!

vincerò, vincerò!

ترجمه به انگلیسی

Nobody shall sleep!…

Nobody shall sleep!

Even you, oh Princess,

in your cold room,

watch the stars,

that tremble with love and with hope.

But my secret is hidden within me,

my name no one shall know…

No!…No!…

On your mouth, I will tell it when the light shines.

And my kiss will dissolve the silence that makes you mine!…

(No one will know his name and we must, alas, die.)

Vanish, o night!

Set, stars! Set, stars!

At dawn, I will win! I will win! I will win!

ترجمه به فارسی

هیچ‌کس نمی‌خوابد!

هیچ‌کس نمی‌خوابد!

حتی شما، آه پرنسس

در اتاق سردتان

ستاره‌ها را تماشا کنید

که از عشق و امید می‌لرزند

اما راز من در درون‌ام پنهان است

نه … نه!

بر روی دهان‌تان، آن‌هنگام که نور بدرخشد، آن را می‌گویم

و بوسه‌ام سکوتی را که باعث می‌گردد برای من باشی، حل خواهد کرد

محو شو ای شب!

محو شوید ستارگان

محو شوید ستارگان

بامدادان، پیروز خواهم شد، پیروز خواهم شد، پیروز خواهم شد!

• همچنین ببینید: بهترین آهنگ‌های پاواروتی