گشتی در 15 تا از بهترین نقاشی های ونگوگ [ویرایش جدید]
سبک خاص ونگوگ، وضعیت روح و رواناش، نقاشی از مردمان کارگر و خودنگارههای متعدد-اش از جمله موارد قابل توجه در هنر ونگوگ هستند؛ اما اینها موارد عام نقاشیهای ونگوگ اند، آنها که با وسواس بیشتری به نقاشیهای ونگوگ توجه کردهاند بسیاری چیزهای دیگر از آنها دریافتهاند و همینها بوده که جذبشان کرده به نقاشی های این نقاشِ هلندیِ رنجور. در این نوشتار به همراه یکدیگر نگاهی خواهیم داشت به بهترین نقاشی های ونگوگ . ترتیب نقاشیها از آخر به اول است و البته که این ترتیب سلیقهای است.
بهترین نقاشی های ونگوگ
15- نقاشی کافه شبانه
این نقاشی یکی از بهترین نقاشی های ونگوگ است و از آنهاست که در سال 1888 خلق شدهاند – زمانی که ونگوگ در پاریس به سر میبرد. ونگوگ این نقاشی را در کافهای کشیده که Joseph-Michel Ginoux و همسر-اش آن را اداره میکردند، کسانی که مدلهای ونگوگ و گوگن شدهبودند.
از رنگ زرد بسیار در این نقاشی استفاده شده و این یکی از ویژگیهای مشترک اکثر نقاشیهای ونگوگ در سالهای 1888 تا 1890 است. در آگوست 1888 ونگوگ در یکی از نامهها به برادر-اش اشاره میکند که قرار است امروز عصر به کافهای که در پایین خانهاش است برود و آنجا نقاشی بکشد؛ جاییکه خیلی از کسانی که هیچ پولی در بساط ندارند آنجا جمع میشوند یا بیش از حد مست هستند که بتوانند پولی پرداخت کنند.
گفته میشود در روزهای آغازینِ سپتامبر 1888، ونگوگ سه شب متوالی به این کافه رفت و از فضای درونی آن نقاشی کشید و درعوض نیاز به خواب را در طی روز ارضا کرد.
در نقاشی، Ginoux – صاحب کافه – را در کنار میز بیلیارد و با لباس سفید میبینید و مستها و بیخانمانها هم روی میزهایشان کشیدهشدهاند.
14- خودنگاره با کلاه
ونگوگ خودنگارههای بسیاری کشیده است. گویا رویآوردن او به کشیدن پرتره از خود به سبب مأیوسشدناش از یافتن مدلی مناسب بوده. رفتهرفته پس از عدم یافتن مدلی مناسب، شاید بر اثر بیپولی، آینهای با کیفیت تهیه کرده و خود را به عنوان مدل نقاشی برگزیده است.
این خودنگاره یکی از بهترین خودنگارههای ونگوگ است، و شاید خاصترین.
13- نقاشی شکوفههای بادام
در سال 1890 ونگوگ این نقاشی را اختصاصاً برای یک نفر کشید. توضیح آن که ونگوگ رابطهی بسیار خوبی با برادرزادهاش، یعنی پسرِ تئو، داشت و این نقاشی هدیهی نگوگ برای سالروز تولد برادرزادهاش است.
مهمترین نکتهای که در ارتباط با نقاشی شکوفههای بادام به عنوان یکی از بهترین نقاشی های ونگوگ وجود دارد این است که تأثیر مکتب ژاپنی Ukiyo-e بهشدت در این نقاشی قابل ملاحظه است. در آن ایام، ونگوگ علاقهای بسیار به نقاشیهای ژاپنی پیدا کرده بود.
12- نقاشی خانه زرد رنگ
یکی دیگر از بهترین نقاشی های ونگوگ همین نقاشی است، اثری عالی با رنگ روغن که در سال 1888 خلق شده است. این همان خانهای است که ونگوگ مدتی را در یکی از اتاقهایاش سر کرد و مدتی پیش از او نیز پل گوگن در آن ساکن بود. رستورانی که ونگوگ همواره در آنجا غذا میخورد نیز در نقاشی وجود دارد، همان ساختمان صورتیرنگ. متأسفانه این خانه بارها در طی جنگ جهانی دوم آسیب دید و مدتی بعد نیز کاملاً تخریب شد.
11- پرترهی Père Tanguy
این نقاشی سومین نقاشی ونگوگ از تانگوی است و پیشرفت محسوس ونگوگ پس از ورود به پاریس را نشان میدهد. نخستین نقاشیای که ونگوگ از تانگوی کشیده غمگین است و ترکیبی ساده دارد، دومیناش دستکمی از نخستین ندارد و تأثرات ژاپنی ونگوگ را نشان میدهد، اما سومین یعنی همین نقاشی پیشرفتهتر از آن دو است. در این نقاشی میتوان تأثیراتی که ونگوگ از سبکهای ژاپنی، امپرسیونیستی و دیگر تأثیراتی که در طی دوران حضور-اش در پاریس پذیرفته را بهطور محسوس مشاهده کرد.
قابلذکر است که ونگوگ سال 1886 برای همیشه هلند را به مقصد فرانسه و شهر پاریس ترک کرد و دورانی جدید در زندگیاش آفرید. در طی همین حضور-اش در پاریس بود که بسیاری از نقاشیهای برتر-اش را خلق کرد و اگر به نقاشیهای فهرستمان پیرامون معروف ترین نقاشی های ونگوگ دقت کنید میبینید که عمدهی نقاشیها مربوط به سالهای 1888 تا 1890 هستند، زمانی که ونگوگ بهخوبی از امپرسیونیستها و ژاپنیستها و دیگر نقاشان برتر پاریس تأثیر پذیرفتهاست.
این را هم بگویم که این تانگوی که ونگوگ سه پرتره از او کشیده 4 سال پس از مرگ ونگوگ یعنی در سال 1894 درگذشت.
10- پرتره دکتر گاشه
پرتره دکتر گاشه یکی دیگر از بهترین نقاشی های ونگوگ است. دکتر گاشه، به سبب مراقبتهایاش از ونگوگ در هفتههای پایانی عمر ونگوگ مشهور است. ونگوگ پرتره دکتر گاشه را در سال 1890 کشید و جالب آن که این پرتره در واقع دو نسخه دارد. هر دو نسخه دکتر گاشه را در یک حالت به تصویر میکشند، اما نوع رنگآمیزیشان متفاوت است. نقاشی بالا نسخهی اول و نقاشی زیر نسخهی دوم از پرتره دکتر گاشه هستند.
9- نقاشی سیبزمینیخورها
این نقاشی نخستین نقاشی بزرگ ونگوگ بود که در سال 1885 آفریده شد. علاقهی ونگوگ به کارگران و دهقانان را به وضوح در این نقاشی میشود دید. خود ونگوگ نیز در نامهای که برای خواهرش فرستاده این اثر را یکی از بهترین آثار خود میداند. نقد زندگی مدرن و بورژوازی در این نقاشی به راحت قابل برداشت است. در ضمن نقاشی سیب زمینی خورها در حال حاضر در موزهی ونگوگ در کشور هلند نگهداری میشود.
8- نقاشی اتاق خواب آرل
نقاشی اتاق خواب آرل در واقع سه نسخه است و آنچه که در این مطلب موجود است نسخهی اول این نقاشی است. هر سهی این نقاشیها از اتاق خواب خود ونگوگ نقاشی شدهاند، اما تفاوت اصلیشان یکی در نوع رنگآمیزی و دیگری در نقاشیهایی ست که در سمت راست نقاشی و دیوار سمت چپ تخت آویز شدهاند.
اولین نسخهی این نقاشی در اکتبر 1888 و نسخههای دوم و سوم به ترتیب در سپتامبر و اکتبر سال 1889 کشیده شدند.
7- خودنگاره با گوش بانداژ شده
بریدهشدن گوش چپ ونگوگ از مشهورترین ماجراهای دنیای هنر است. این نقاشی یکی از نقاشیهایی است که ونگوگ در آن زمان، یعنی اندکی پس از بریدن گوشاش، کشیده است. ونگوگ گوش بریدهی خود را به فاحشهخانه برد و به فاحشهای به نام راشل تقدیم کرد. به همین دلیل است که برخی اعتقاد دارند ونگوگ از خیلی قبل عاشق این فاحشه بوده و گوش خود را به عنوان یک هدیهی گرانبها به او داده است. البته برخی دیگر اعتقاد دارند که در دوران اوج افسردگی ونگوگ، صداهایی در گوش چپ او موجب آزارش میشدهاند و به همین دلیل بوده که گوشاش را بریده است.
به هر حال، این خودنگاره یکی از بهترین نقاشی های ونگوگ است. لازم به ذکر است که در واقعیت، گوش چپ ونگوگ بریده شد و دلیل آن که در این نقاشی گوش راست ونگوگ بانداژ شده این است که ونگوگ خودنگارههایاش را با استفاده از آینه میکشیده است.
6- گلهای آفتابگردان
گلهای آفتابگردان دلالت بر مجموعه نقاشیهای گلهای آفتابگردان از ونگوگ دارد. نقاشی بالا یک مورد از این مجموعه است و علت شهرت این مجموعه نیز طبیعت زنده و رنگ بسیار عالیشان است. همواره گلهای آفتابگردان جزو پرفروشترین نقاشیهای ونگوگ بودهاند.
5- نقاشی گلهای زنبق
در میان آثار ونگوگ، نقاشیهای زیادی در ارتباط با گل زنبق وجود دارند اما این نقاشی بهترینِ آنهاست. این نقاشی مربوط به سال 1890 است، یعنی زمانی که ونگوگ در بیمارستان روانی زندگی میکرد. گفته میشود این نقاشی پیش از آن که نخستین حملهی روانی بر او حادث شود کشیده شده است. گفتنی است که نقاشی گلهای زنبق نیز همچون نقاشی شکوفههای بادام کاملاً متأثر از سبک نقاشی در ژاپن است. گفتنی است که این نقاشی در زمرهی گرانترین نقاشیهای ونگوگ قرار دارد.
4- هواخوری در زندان یا دور زندانیان
این نقاشی از معروف ترین و بهزعم من بهترین نقاشی های ونگوگ است. چنانکه گفتم بسیاری از نقاشیهای مشهور ونگوگ مربوط به سالهای پایانی عمر-اش هستند و این قضیه برای این نقاشی هم صادق است. زمانی که ونگوگ در آسایشگاه روانی بستری شدهبود، پزشک و همچنین برادر-اش تئو به او گفتند که برای رهایی از این اوضاع و بهبود حالاش بهتر است با نقاشی خود را سرگرم کند. او نیز چنین کرد و به این ترتیب برخی از بهترین نقاشیهای تاریخ خلق شدند. یکیشان همین نقاشی بود. گفته میشود طرح اولیهی این نقاشی را ونگوگ از روی نسخهی چاپیِ سیاهوسفیدی از گوستاو دوره گرفتهاست.
زندانیانی را میبینیم که در حضور 3 زندانبان در حال چرخش در هوای آزاد هستند، اما ونگوگ طوری آنها را کشیده که هیچ رضایتی از حال و احوال خود ندارند. در این بین، یکیشان که گویی به ما نگاه میکند، انگار درصدد است که از این چرخ باطل زندانیان خارج شود. این یکی بسیار به ونگوگ شبیه است و احتمالاً ونگوگ نیز همین را مدنظر داشتهاست.
دو پروانه را هم در بالای سر زندانیان میبینیم که شاید نشانی از آزادی باشند!
3- تراس کافه در شب
ونگوگ نقاشیهای زیادی در شهر آرل فرانسه، جایی که در ماههای آخر عمر-اش را در آن زیست، کشیده است اما در میان آنها سه نقاشی وجود دارند که به جرأت میتوان آنها را بهترین نقاشی های ونگوگ دانست: تراس کافه در شب، شب پرستاره بر فراز رن و شب پرستاره. ویژگی مشترک این سه نقاشی این است که آسمان هر سهی آنها آسمانی ست پر از ستاره. تراس کافه در شب اولین نقاشی از این نقاشیهاست و کافهای که در نزدیکی خانهی ونگوگ وجود داشته را به تصویر میکشد. پیرامومن این نقاشی در نوشتاری مجزا به تفصیل نوشتهایم؛ برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آن از لینک زیر استفاده کنید:
2- نقاشی شب پر ستاره بر فراز رن
رودخانهی رن در نزدیکی خانهی ونگوگ قرار داشت. یک شب ونگوگ در ساحل این رودخانه مینشیند و آسمان آن را به همراه رودخانه به بهترین شکل ممکن و در سبک خاص خود ثبت میکند تا هنوز هم پس از گذشت بیش از یک قرن از آن به عنوان یکی از بهترین و معروفترین نقاشیهای جهان یاد شود.
1- نقاشی شب پر ستاره
بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که نقاشی شب پر ستاره بهترین نقاشی ونگوگ است. تفاسیر بسیاری در باب این اثر وجود دارند از بهنمایشگذاشتن امید تا تلاشهای ونگوگ برای مبارزه با حالات بد روحی-روانیاش.
خود ونگوگ نیز در نامهای که به تئو برادرش نگاشته سخن از اغراق در ترکیببندی به میان میآورد و به برادرش اعلام میدارد که هیچ تعجب نمیکند که اگر او، یعنی تئو، این نقاشی را بسیار دوست داشته باشد. استفادهی شدید از رنگ زرد یکی از ویژگیهای مشترک این نقاشی و برخی از نقاشیهای پایان عمر ونگوگ است.
بیشتر بخوانید: نقد نقاشی شب پرستاره